در عصر کنونی با پیشرفت فن آوری و تکنولوژی در وسایل الکترونیکی و ارتباطی و فرارگیر شدن استفاده افراد از این وسایل در فضای مجازی،استناد به صدای ضبط شده در پرونده های کیفری رو به افزایش رفته است.حال سوال اساسی این میباشد که صدای ضبط شده از جنبه قانونی چقدر تأثیر در روند رسیدگی پرونده و تصمیم قاضی دارد؟در ادامه به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
ارزش صدای ضبط شده در دادگاه چقدر است ؟
بنا به تجربیات پروندههای کیفری، در جلسات دادگاه، صدای ضبط شده اماره محسوب میشود و به عنوان نشانه ای در علم قاضی تاثیر دارد.
بنابراین صدای ضبط شده میتواند به عنوان اماره مستند علم قاضی قرار بگیرد و در صورت انکار طرف مقابل موضوع توسط قاضی به کارشناس مربوطه ارجاع میشود تا انتساب یا عدم انتساب صدا به طرف مقابل محرز و مشخص شود.
آیا صدای ضبط شده توسط افراد عادی جرم است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت ضبط صدا توسط افراد عادی جرم محسوب نمیشود ولیکن هرگونه ارسال یا انتشار صدا بدون اجازه افراد جرم بوده و پیگرد دارد.
مجازات ضبط مکالمات تلفنی توسط مامور دولت
به موجب ماده ۵۲۸ مجازات اسلامی هر کارمند و یا ماموری که استخدام دولت و یا نماینده دولت باشد، حق ضبط صدا را نداشته مگر در مواردی خاص که قانون اجازه داده باشد.
در صورت تخلف و سوءاستفاده از این موارد، شخص مجرم به حبس از ۱ تا ۳ سال و یا جریمه نقدی از مبلغ ۶ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم می شود.
در چه مکان هایی ضبط صدا ممنوع است؟
علیرغم اینکه طبق قانون ضبط صدا توسط مردم عادی جرم نبوده ولیکن ضبط صدا در برخی از مکان ها به دلیل شرایط و منافع اشخاص مختلف ممنوع بوده و جرم تلقی میگردد.
یکی از این مکان ها یی که ضبط صدا در آن جا جرم و مستوجب پیگرد قانونی است ،دادگاه میباشد. مطابق تبصره ماده ۳۵۳ قانون آیین دادرسی کیفری هرگونه عکس برداری و ضبط صدا یا فیلم از جلسه دادگاه ممنوع است. البته رئیس دادگاه می تواند اجازه ضبط صدا و فیلم از همه و یا بخشی از جلسه دادگاه را نیز صادر کند.
لازم به ذکر است طبق ماده ۴۰۰ قانون آئین دادرسی کیفری محاکمات دادگاه کیفری یک، ضبط صوتی و در صورت تشخیص دادگاه، ضبط تصویری نیز میشود. انتشار آنها ممنوع و استفاده از آنها نیز منوط به اجازه دادگاه است.
تفاوت شنود با ضبط صدا چیست ؟
تفاوت شنود و ضبط صدا در این است که شنود توسط شخص ثالث انجام می شد به این صورت که شخص ثالث، به مکالمات دو شخص دیگر گوش میدهد.
اما ضبط صدا به گونه ای است که شخصی مکالمات خودش با فردی دیگر را و یا پیغام صوتی خود را که برای طرف مقابل گفته است ضبط کنید.
مجازات شنود غیر مجاز
بر اساس ماده 730 قانون مجازات اسلامی «هرکس که به طور غیرمجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیر عمومی در رسانههای رایانهای یا مخابراتی یا امواج الکترو مغناطیسی یا نوری را شنود کند به حبس از 6 ماه تا 2 سال یا جزای نقدی به میزان 10 تا 40 میلیون ریال یا هر دو مورد محکوم میشود.»
نکته مهم در رابطه با ماده 730 این است که شرط لازم دیگر برای جرم شنود «محتوای در حال انتقال» است؛ پس اگر کسی داده ذخیره شده در سامانه مبدأ یا مقصد را دریافت کند، مرتکب جرم شنود نشده.
بهترین وکیل متخصص جرایم رایانه ای در موضوعات مختلف مربوط به این قانون، مانند شکایت از شنود غیرمجاز، به نحو احسن وکالت میکند. زیرا به قوانین و مقررات اشراف دارد. از رویه عملی دادگاه ها تا حد بسیار زیادی مطلع است. نحوه مراجعه به پلیس فتا را میداند. لذا میتواند بهترین وکیل برای انجام امور صفر تا صد پرونده شکایت از شنود غیرمجاز باشد.