وکــیـــل ســفــتــه
سفته نوشتهای میباشد که بر اساس آن شخصی تعهد میکند که در زمان مشخصی مبلغی را به شخص دیگر بپردازد. بطور مثال حسین مبلغی را به حسن قرض میدهد و در مقابل برای اینکه حسین اطمینان حاصل کند که حسن مبلغ قرض داده شده را به موقع پرداخت میکند سفتهای از او میگیرد. بنابراین سفته سند تجاری خاص و وسیله پرداخت غیرپولی به مانند چک میباشد که امروزه کاربرد زیادی دارد و در مراودات تجاری به عنوان گزینه مناسبی به جهت حسن انجام کار از آن استفاده میشود.
سفته از جهت علت صدور به انواع گوناگونی دستهبندی میشود اما توجه شود که از لحاظ شکلی و قانونی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند: الف) سفته برای پرداخت وام: همانگونه که امروزه بسیار مرسوم میباشد بانک در مقابل تسهیلات و وامهایی که به مشتریان خود اعطاء میکند برای اطمینان از بازپسگیری مبالغ، راههای متفاوتی از جمله به اخذ سفته از مشتری خود اقدام میکند.
ب) سفته برای تضمین حسن انجام کاری: امروزه کارفرمایان در قرارداد کاری که با کارگران و کارمندان خود منعقد میکنند به دلیل اهرم فشار بر روی کارگران برای درست انجام دادن وظایف محوله، سفته دریافت میکنند که در این خصوص دعاوی متعددی در دادگاهها چه از سوی کارفرما و چه از سوی کارگر مطرح میشود.
چک هم دارای وصف حقوقی میباشد و هم دارای وصف کیفری میباشد اما در خصوص سفته، این سند به هیچ عنوان از لحاظ کیفری قابل تعقیب نمیباشد و فقط از طریق محاکم حقوقی قابل پیگیری میباشد. به علاوه در صورت گم شدن چک، صادرکننده میتواند شکایت کند اما در صورت گم شدن سفته، در قانون هیچ حقی به صادرکننده داده نشده که شکایت کند.
تنها قانونی که در باب سفته میتوان به آن اشاره کرد قانون تجارت مصوب سال 1311 از مواد 307 تا 309 میباشد که در مورد سند تجاری سفته، قانونگذار به صورت مفصل توضیح داده است.
- مراحل مطالبه مبلغ سفته در صورت عدم پرداخت:
در صورتی که صادرکننده سفته از پرداخت وجه سفته امتناع کند دارنده سفته برای مطالبه سفته میتواند اقدامات زیر را انجام دهد:
1) ابتدا شخص دارنده سفته از تاریخ سر رسید به مدت 10 روز به بانک یا دادگاه مراجعه کرده و فرمی به نام واخواست را در سه نسخه تکمیل کند.
2) یک نسخه از برگ واخواست به شخص صادرکننده ابلاغ میشود و از تاریخ واخواست، شخص دارنده سفته به مدت 1 سال مهلت طرح دعوا برای مطالبه وجه را دارد.
اگر سفته طبق مقررات قانون تجارت تنظیم نشده باشد آیا قابل ابطال میباشد و میتوان از پرداخت آن خودداری کرد؟ خیر؛ حتی اگر سفته طبق قانون تنظیم نشده باشد یک سند عادی دین میباشد که قابل مطالبه میباشد.