تعریف اعلام فسخ قرارداد
فسخ قرارداد یعنی پایان دادن به تعهدات ناشی از قرارداد به دلیل شرایط خاصی که در قرارداد یا قانون تعیین شده است. به عبارتی، فسخ به معنای برهم زدن توافق طرفین به صورت یک‌جانبه یا با توافق طرفین است.
مراحل اعلام فسخ قرارداد
ابتدا باید شرایط و مفاد قرارداد را به دقت بررسی کنید. آیا در قرارداد شرط فسخ ذکر شده است؟
اعلام فسخ باید به صورت رسمی و با مدارک مستند به طرف دیگر اطلاع داده شود. این کار معمولاً با ارسال اظهارنامه رسمی انجام می‌شود.
برای جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم، فسخ قرارداد باید در مراجع قانونی ثبت شود.
مهلت اعلام فسخ قرارداد
مهلت اعلام فسخ قرارداد به شرایط قرارداد، نوع آن، و قوانین مرتبط بستگی دارد. به‌طور کلی، مهلت اعلام فسخ در سه حالت اصلی زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد:
1. مهلت‌های مشخص‌شده در قرارداد
اگر در قرارداد، مدت‌زمان مشخصی برای اعلام فسخ تعیین شده باشد (مانند 10 روز پس از وقوع تخلف)، طرفین موظفند بر اساس آن عمل کنند. در این صورت، پس از پایان مهلت مقرر، حق فسخ از بین می‌رود.
2. قوانین مدنی ایران درباره مهلت فسخ
بر اساس ماده 397 و 398 قانون مدنی ایران، برای اعمال حق فسخ، باید در یک بازه زمانی منطقی و بدون تأخیر بی‌دلیل اقدام شود. هرچند قانون برای اکثر موارد مدت دقیقی تعیین نکرده، تأخیر بیش‌ازحد ممکن است به معنای انصراف از حق فسخ تلقی شود.
نکته: براساس ماده 401 قانون مدنی اگر برای خیار شرط مدت تعیین نشده باشد هم شرط خیار و هم بیع باطل است.
نکته 2: برابر با ماده 400 قانون مدنی اگر ابتداء مدت خیار ذکر نشده باشد ابتداء آن از تاریخ عقد محسوب است والا تابع قرارداد متعاملین است.
3. موارد ویژه با مهلت قانونی خاص
خیار مجلس: بر اساس ماده 397 قانون مدنی، حق فسخ معامله تا زمانی که طرفین در جلسه قرارداد حضور دارند، برقرار است.
خیار عیب: در صورت کشف عیب، باید در بازه زمانی معقول و به‌سرعت اعلام فسخ شود، وگرنه این حق ساقط می‌شود.
خیار غبن: قانون به طرف متضرر اجازه می‌دهد در زمان معقول و با اطلاع‌رسانی فوری، قرارداد را فسخ کند.
چرا مهلت اعلام فسخ اهمیت دارد؟
مدارک مورد نیاز برای اعلام فسخ
حقوق و تعهدات طرفین پس از فسخ
پس از فسخ قرارداد، طرفین موظفند تعهدات مالی و حقوقی باقی‌مانده را انجام دهند. برای مثال، اگر پولی پرداخت شده باشد، باید بازگردانده شود.
اشتباهات رایج در اعلام فسخ قرارداد
وکیل قرارداد
وکیل قرارداد به وکیلی اطلاق می‌شود که در زمینه تنظیم، بررسی و فسخ قراردادها تخصص دارد. این وکیل می‌تواند به شما کمک کند تا قراردادهای خود را به‌درستی تنظیم کنید، از نظر قانونی بررسی نمایید و در صورت نیاز، فسخ قراردادهای معیوب یا غیرقانونی را انجام دهید. همچنین، در صورت بروز اختلافات، وکیل قرارداد می‌تواند از شما در مراجع قضایی دفاع کند.
برای تنظیم قرارداد تخصصی با ما تماس بگیرید.
رسول خیابانی
