oقیمنامه قیمومیت:
قیم امور مالی شخص محجور را مدیریت میکند. همچنان که برای نصب قیم شرایطی باید وجود داشته باشد و در صورت واجد شرایط بودن فرد، قیمنامه از سوی دادگاه تنظیم میشود که مدرک مثبت سمت وی میباشد برای عزل او هم شرایطی کارساز است که در صورت وجود آنها، صلاحیت سرپرستی امور محجور را نخواهد داشت و قیمنامه او باطل خواهد شد.
oرسیدگی به اتهام قیم در دادسرا:
اگر به اتهام قیم در مرحله دادسرا رسیدگی شود و منجر به قرار جلب به دادرسی شود در اینجا هیچ موجبی برای عزل یا منعزل شدن او وجود ندارد اما در صورتی که در مرحله رسیدگی نهایی در دادگاه به جرم سرقت، خیانت در امانت و امثالهم محکوم شود در آنجا حکم عزل او صادر خواهد شد.
oمحجور شدن خود قیم:
اگر قیم دچار جنون ادواری و یا جنون دائمی شود دیگر حق سرپرستی امور مالی محجور را نخواهد داشت؛ زیرا خود نیز محجور است و برای او نیز باید قیمی تعیین شود. بنابراین اگر حکم دادگاه صالح نصب قیم باشد و پس از گذشت مدتی معلوم شود که قیم منصوب از قوای دماغی و جسمانی مناسبی برخوردار نیست از موارد عزل قیم به حساب خواهد آمد.
oمصرف نمودن وجوه توسط قیم:
اگر قیم مبالغی که متعلق به محجور است بدون آنکه هیچ سبب قانونی داشته باشد به نفع خود خرج کند با وصف امانت مغایرت داشته و به نوعی خیانت در امانت کرده است و میتوان او را از سمت قیمومیت عزل نمود؛ زیرا از نظر قانونگذار قیم باید امین باشد و در حالت فوقالذکر خیانت در امانت کرده است و نمیتواند امین و به تبع آن قیم باشد.
oدادخواست عزل قیم در موارد ورشکستگی وی:
اگر شخص قیم تاجر باشد و به موجب اقدامات تجارتی که انجام میدهد موجبات ورشکستگی خود را فراهم کند دیگر نمیتواند سرپرستی امور مالی محجور را برعهده داشته باشد؛ زیرا به نوعی او نیز محجور قلمداد میشود و دیگر قابلیت سرپرستی از او سلب خواهد شد. فلذا قیمنامه باطل خواهد شد و اطرافیان محجور نیز میتوانند در این صورت دادخواست عزل قیم را به دادگاه تقدیم کنند.
oتفاوت عزل قیم و منعزل شدن قیم:
در عالم حقوق در یک تقسیمبندی دو نوع حکم وجود دارد: حکم تاسیسی و حکم اعلامی. در صورتی که قیم به موجب حکم قطعی دادگاه مرتکب جرمی شود و دادخواست عزل قیم به دادگاه صالح تقدیم شود در این حالت حکم تاسیسی و از زمان صدور حکم، تمامی کارهای قیم باطل خواهد بود اما اگر مثلاً قیم عقل خود را از دست داده باشد و به عبارت دیگر مجنون شده باشد در این صورت حکم دادگاه اعلامی خواهد بود و حتی قبل از صدور حکم نیز اگر قیم اقداماتی بعد از جنون خود انجام داده باشد کان لم یکن خواهد بود و در واقع منعزل شده است(خود به خود عزل شده است).
زمانی که قیم عزل میشود تا زمان نصب قیم بعدی، چه کسانی مسئولیت سرپرستی امور مالی محجور را برعهده میگیرند؟ تا نصب قیم بعدی، خود دادستان یا شخصی که از طرف وی به امر سرپرستی امور مالی محجور بطور موقت تعیین شده است عهدهدار سرپرستی میشوند.