با عنایت به احکام فقهی و قانون، یکی از موانع ارث بردن، ولادت از زنا میباشد. براساس آنچه که در ماده 861 قانون مدنی آمده است موجب ارث بردن اشخاص از هم دو چیز است: نسب(مشروع) و سبب.
در مورد فرزند نامشروع، قانون معتقد است که زنا مانع ایجاد نسب بین فرزند نامشروع و والدین است. به همین دلیل ولدالزنا از والدین خود ارث نمیبرد. از نظر قانونی برای ارث بردن باید نسب خونـی یـا سببـی باشد. این در حالیست که فرزند نامشروع نسبتی مشروع با والدین خود ندارد و ارث نمیبرد. طبق ماده 884 قانون مدنی فرزند حاصل از زنا نه از والدین خود و نه از اقوام آنان هیچ ارثی نخواهد برد.
در ادامه ماده 884 قانون مدنی شرایطی پیشبینی شده است که در صورت وجود داشتن آنها، فرزند زنازاده هم میتواند ارث ببرد. براساس این ماده، ولدالزنا از پدر و مادر و اقوام آنان ارث نمیبرد لیکن اگر حرمت رابطهای که طفل ثمره آن است نسبت به یکی از پدر و مادر ثابت و نسبت به دیگری به واسطه اکراه یا اشتباه در زنا ثابت نشود طفل فقط از طرفی که ثابت نشده است و اقوام او ارث میبرد و همچنین اقوام و پدر یا مادر مشروع از طفل متولد شده ارث میبرد.
اگر طرفین یا یکی از آنها نسبت به عمل زنا دچار اشتباه شده یا جاهل بوده باشد نسبت به آن طرف، فرزند ارث میبرد. گاهی پیش میآید که یکی از طرفین زنا یا هر دو طرف نسبت به این که عمل زنا است دچار اشتباه میشوند یا اینکه جاهل هستند یعنی نمیدانند که کار آنها زنا است بلکه گمان میکنند مشروع است.
زنا بدین معناست که زن و مردی که با هم محرم نیستند و بعبارت دیگر علقه زوجیت بین آنها برقرار نیست عمل نزدیکی انجام میدهند. حال ممکن است دو فرد مذهبی و مقید اشتباهاً مرتکب چنین عملی شوند. مثلاً زن و مردی که برای 6 ماه با هم صیغه بودند بدون توجه به زمان صیغه با هم رابطه برقرار میکنند. در حالی که فکر میکنند هنوز زن و شوهر هستند اما در حقیقت مدت صیغه تمام شده است. از منظر قانونی در این صورت فرزند متولد شده دارای نسبت با والدین خود است و از آنها میتواند ارث ببرد؛ زیرا بخاطر این شبهه در عمل زنا، سبب ارث بردن ایجاد شده است.
توجه شود که فقط رابطه وراثت با آن طرفی برقرار میشود که دچار اشتباه شده است. اگر مرد میدانسته و زن جاهل بوده که عمل زنا بوده است، فرزند از مادر ارث میبرد و اگر زن نسبت به زنا بودن مطلع بوده اما مرد دچار اشتباه شده، از پدر ارث میبرد. اگر دو طرف هم جاهل بودهاند که از دو طرف ارث میبرد.
یکی دیگر از موانع ارث لعان میباشد. اگر شوهر به زن نسبت زنا دهد و فرزند زن خود را از خود نفی کند و بگوید این فرزند من نیست، زن و شوهر از یکدیگر و فرزند از پدرش ارث نمیبرد. اگر پدر از لعان رجوع کند، فقط فرزند از پدرش ارث میبرد و دیگر پدر از او ارث نخواهد برد.
وارث دیه شخص متولد از زنا چه کسانی هستند؟
اگر شخصی متولد از زنا باشد و کشته شود و زنا از طرف زن و مرد با رضایت صورت گرفته باشد در صورتی که فرد متولد از زنا، فرزند و همسر نداشته باشد، مطابق ماده 553 قانون مجازات اسلامی مصوب1392 وارث دیه او، مقام رهبری است و چنانچه یکی از طرفین شبهه داشته یا اکراه شده باشد، همان طرف یا اقوام او، وارث دیه میباشند.